ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΡΥΜΟΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

Το κατεχόμενο χωριό Άγιος Ερμόλαος ανήκει στην Επαρχία Κερύνειας. Ευρίσκεται στους νότιους πρόποδες του Πενταδακτύλου, κάτω από το Κυπαρισσόβουνο, σε υψόμετρο 250 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, 25 χιλιόμετρα ΒΔ της Λευκωσίας.

Η θέση του χωριού είναι ο μόνος λόγος, για τον οποίο όλες οι σχέσεις του, εκτός από τις διοικητικές, είναι με τη Λευκωσία, παρά με την Κερύνεια.

Για να φτάσει κάποιος από τη Λευκωσία περνά μέσα από ένα πλατύ κάμπο, κάνοντας τη διαδρομή Αγίου Δομετίου, Γερολάκκου, Αγίου Βασιλείου και Σκυλλούρας. Το χωριό περιβάλλεται από πολλούς γήλοφους και γι’ αυτό ο ταξιδιώτης το αντικρίζει μόλις από ένα χιλιόμετρο μακριά.

Η ευχαρίστηση σε συνεπαίρνει σαν ταξιδεύεις την άνοιξη που ο κάμπος είναι καταπράσινος και τα ρείθρα του δρόμου μοιάζουν με ολάνθιστο, πολύχρωμο παρτέρι, με κυρίαρχες τις αποχρώσεις του κίτρινου που σκορπίζουν οι μαργαρίτες, οι λαψάνες και τα ξινίδια, το κόκκινο των παπαρούνων και το ροζ των περικοκλάδων.

Ταξιδεύοντας από τη Σκυλλούρα ή τον Κοντεμένο, προς τον Άγιο Ερμόλαο, ο παρατηρητικός ταξιδιώτης απολαμβάνει, βλέποντας ανάμεσα στα σπαρτά το όμορφο μοβ χρώμα των άγριων γλαδίολων, που είναι πιο γνωστοί ως πασχαλιές, επειδή ανθίζουν γύρω στο Πάσχα, τους μονούς και διπλούς νάρκισσους, τα δημοφιλή αγριολούλουδα, γνωστά σ’ όλους ως ματσικόριδα, με το μεθυστικό άρωμα τους, και τις αρχοντικές τουλίπες με το κυπελλοειδές σχήμα που δίνουν τα κόκκινα, σαν αίμα του λαγού, πέταλα τους. Η βλάστηση τους αρχίζει από την κοιλάδα των Πανάγρων και συνεχίζεται στους πρόποδες του Πενταδακτύλου. Ακόμη και ξισταριές κάνουν την εμφάνιση τους.

Το χωριό είναι κτισμένο σε επίπεδη έκταση με πολύ ελαφρά κλίση προς τα νότια.

Η ρυμοτομία του χωριού είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Υπάρχει στο κέντρο μια ορθογώνια πλατεία μήκους 100 και πλάτους 50 περίπου μέτρων που οι χωριανοί την ξέρουν με το όνομα αλάιν, το κέντρο των εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων του χωριού.

Εδώ στην πλατεία καταλήγουν οι δρόμοι που συνδέουν το χωριό με τα γύρω χωριά. Είναι πρώτα ο δρόμος που συνδέει το χωριό με τη Σκυλλούρα στα νότια και τον κύριο δρόμο προς τη Λευκωσία. Ο δρόμος αυτός διασχίζει την πλατεία και προχωρεί προς τα βόρεια, συνδέοντας το χωριό με τον Σύσκληπο, που απέχει μόλις δύο χιλιόμετρα. Ο δρόμος ασφαλτώθηκε μετά την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, το 1960.

Ένας άλλος δρόμος συνδέει τον Κοντεμένο στα νοτιοδυτικά με το χωριό, διασταυρώνει τον δρόμο Σκυλλούρας-Συσκλήπου στην πλατεία και καταλήγει στον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας-Κερύνειας, στα ανατολικά.

Ένας αριθμός χωματόδρομων, που χρησιμοποιούνταν μόνο με ζώα, συνδέουν τον Άγιο Ερμόλαο με τα γύρω χωριά: τον Σύσκληπο, το Αγριδάκι, τον Λάρνακα Λαπήθου, το τουρκικό χωριό Καμπυλή, τη Μύρτου στα ΒΔ., το ερειπωμένο χωριό Πλέσια και τα τουρκικά χωριά Πιλέρι, Κρηνί, Φώττα και το επίσης ερειπωμένο Πραστειό στα ανατολικά και νοτιοανατολικά.

Όλοι αυτοί οι δρόμοι κατέληγαν στην πλατεία του χωριού. Εδώ ενώνονταν με τον επίσης χωματόδρομο που συνέδεε το χωριό απευθείας με τη Λευκωσία και είχε απόσταση μόλις 20 χιλιόμετρα. Ο δρόμος αυτός, γνωστός ως «η στράτα της Χώρας ή καμηλόστρατα» χρησιμοποιόταν από τους ανθρώπους που διακινούνταν με καμήλες, γαϊδούρια, άλογα, μούλες, είτε πεζοί, ίσαμε τη δεκαετία του 1940 που κυριάρχησε η συγκοινωνία με αυτοκίνητα.

Οι πολλοί, λοιπόν, δρόμοι που συνδέουν το χωριό με τα γειτονικά χωριά και τη Λευκωσία διαμόρφωσαν την ακτινωτή ρυμοτομία του με άξονα την πλατεία.

...